illustratie Olga Posukh
Graag nodig ik je uit om mee te werken aan dit onderzoek naar een mogelijke herstart van BoekieBoekie. Hieronder in het kort de aanleiding en de geschiedenis.
Sinds 2012 ontving BoekieBoekie geen structurele subsidie meer. Het uitgeven van een literair tijdschrift en het organiseren van educatieve en culturele activiteiten middels ad-hocsubsidie bleken hoe langer hoe meer een onmogelijke opgave. Om die reden heeft het bestuur van Stichting Autoped in 2018 geadviseerd de stichting op te heffen.
Een groot aantal kinderboekenmakers heeft aangegeven dat ze een platform zoals BoekieBoekie missen. Werken in opdracht is voor velen de ‘motor’ voor het maken van nieuw werk, het is concreet en overzichtelijk, het is een kans om te experimenteren en jezelf te vernieuwen. Een boek maken is tijdrovend en je weet niet of je werk gepubliceerd wordt. Wie een bijdrage aan BoekieBoekie leverde, wist dat het gepubliceerd en gelezen werd. Door het brede aanbod van ondersteunende activiteiten, zoals workshops, presentaties, rondleidingen en voordrachten, was er contact en interactie met kinderen en collega’s. Het wegvallen van dit alles wordt ook als een gemis ervaren. Lezers – jong en oud – reageerden eveneens teleurgesteld op het bericht dat het blad BoekieBoekie niet meer zou verschijnen.
illustratie Olga Posukh
In 27 jaar tijd hebben meer dan 275 schrijvers meegewerkt aan een of meerdere edities van het BoekieBoekie-tijdschrift. Samen schreven ze meer dan 1.000 teksten. Elke tekst was rijkelijk geïllustreerd. Wie alle 102 nummers doorbladert, komt meer dan 1.555 illustraties tegen, gemaakt door ruim 365 illustratoren.
Het is inmiddels zes jaar later. Het verhaal achter BoekieBoekie, de oprichting van Kindermuseum Rotterdam Villa Zebra, en alle andere projecten die onder de naam Stichting Autoped hebben plaatsgevonden, liggen nu bij het Stadsarchief Rotterdam. Het gehele archief wordt ontsloten, en ook dat wat niet gelukt is, zal voor iedereen te zien zijn. Maar de creatieve flow en interactie ontbreken.
Meerdere keren is mij gevraagd of het niet mogelijk is om een doorstart te maken. Middels dit onderzoek, ondersteund door het Stimuleringsfonds Creatieve Industrie, wordt nagegaan of er behoefte is aan dat wat BoekieBoekie eens was. En zo ja, wat wordt de basis / concept? Ofwel, waar komt het accent te liggen? Waar het ooit begon, waar het eindigde of op iets anders?
BoekieBoekie begon in 1991 als kinderboekenmuseum op de Kop van Zuid in Rotterdam. Eind dat jaar verscheen BoekieBoekie ook als kinderboekenkrant. Nog geen jaar later was het een reizend museum dat ‘op bezoek ging’ bij andere musea. Alles ging mee: de werken, wanden, meubels en ook het team. Als ‘Gouden gidsen’ gaven zij rondleidingen en begeleidden ze activiteiten passend bij de tentoonstellingen. Het werk van illustratoren was de rode draad van de tentoonstellingen en in de BoekieBoekie-krant stonden verhalen, gedichten en andere teksten die ook leuk waren als je niet in het museum was.
Met de tijd werden de tentoonstellingen steeds groter, veranderde de BoekieBoekiekrant in een tijdschrift en in samenwerking met andere instellingen werden de meest uiteenlopende activiteiten georganiseerd. Dit kon van alles zijn… Alleen het uitgangspunt bleef onveranderd voor, door en met kinderen én interdisciplinair. Dus literatuur gecombineerd met muziek, film, theater, poëzie, natuur, fotografie en beeldende kunst.
Reizen is leuk, maar kan ook vermoeiend zijn. Zo gebeurde het dat BoekieBoekie begon te dromen van een museum op een vaste plek. In 2001 was het zover: op het museumplein van Rotterdam stond de Kinderkunsthal Villa Zebra.
In 2003 nam BoekieBoekie afscheid van Villa Zebra. Verschillende nummers werden in samenwerking met musea, theatergroepen en andere kunstinstellingen gemaakt. In 2016 bestond het tijdschrift 25 jaar en verscheen het 100e nummer! Dit werd gevierd met een tentoonstelling in Kunsthal Rotterdam.
Daarna verschenen er nog twee jaarboeken: De Jungle BoekieBoekie en Griekse Helden. Als makers voelden we ons net als de titel van de allerlaatste BoekieBoekie: we gingen samen op reis en ging terug naar de tijd van de Griekse goden. Zo af en toe kwamen we elkaar tegen en vertelden we wat we meegemaakt hadden. De schrijver die op zoek was naar De stem van Echo en haar bij toeval vond in de verte. Een van de dichters volgde de Titanenstrijd en legde ons uit hoe je tot een unaniem besluit kunt komen. De jongsten waren niet bang voor de cycloop en tekenden die levensecht na. De striptekenaar ging op zoek naar gouden appels, hij ontmoette Herakles die hem de weg wees. Als ik me niet vergis is hij nog steeds onderweg.
En ik? Ik ben als Penelope:
…Ik ben hier, in een hoek van de kamer,
die met uitzicht over de zee.
Ik wacht op jou.*
BoekieBoekie was een groots avontuur. En uit dit onderzoek moet blijken of de tijd rijp is voor BoekieBoekie in een nieuw jasje, een multimediaal platform passend bij deze tijd, gemaakt voor, door en met kinderen.
Ik kijk uit naar jouw mening en advies.
Alvast dank voor je medewerking!
Hartelijke groeten,
Jet Manrho
oprichter BoekieBoekie en Kinderkunsthal Villa Zebra Rotterdam
*Fragment uit Penelope, gedicht Toon Tellegen, illustratie Djenné Fila